Jak rozprzestrzeniała się malaria? Zrekonstruowano 5500 lat historii choroby
14 czerwca 2024, 09:47Malaria to jedna z najbardziej zabójczych chorób w historii ludzkości. W 2022 roku zanotowano 249 milionów zakażeń i 608 000 zgonów w 85 krajach. Obecnie ograniczona jest głównie do obszarów tropikalnych, ale nieco ponad 100 lat temu występowała na połowie powierzchni Ziemi, w tym w USA, Kanadzie, w Skandynawii i na Syberii. Choroba jest przedmiotem intensywnych badań, również dotyczących jej historii i ewolucji
Ludzka krew z ceremonii wudu użyta do budowy cenotafu zmarłego władcy Dahomeju
11 czerwca 2024, 10:03Badania, opublikowane na łamach pisma Proteomics, potwierdziły, że w pałacu króla Gezo – historycznej postaci spopularyzowanej w filmie przygodowym „Królowa wojownik” – odprawiano rytuały wudu, w ramach których poświęcano ludzi. Gezo rządził w Dahomeju w latach 1818–1858. Uwolnił swój kraj od zależności od królestwa Ojo i stworzył z niego agresywną militarystyczną potęgę regionalną. Część jego armii stanowiły żeńskie jednostki Agojie, przez Europejczyków zwane „Amazonkami”.
Do ostatniego zderzenia Drogi Mlecznej z inną galaktyką doszło zaskakująco niedawno
7 czerwca 2024, 07:55Droga Mleczna wielokrotnie zderzała się z innymi galaktykami. Dzięki teleskopowi Gaia Europejskiej Agencji Komicznej dowiadujemy się, że ostatnie z takich zderzeń miało miejsce miliardy lat później, niż dotychczas sądzono. Doszło do niego znacznie bliżej naszych czasów, niż ktokolwiek przypuszczał.
Zbiorowe symulowanie śmierci. Całe kolonie australijskich mrówek udają martwe
21 maja 2024, 10:35Jedną ze zwierzęcych strategii obrony przed drapieżnikiem jest udawanie martwego. Naukowcy z University of South Australia przypadkiem trafili na niezwykły, zaobserwowany po raz pierwszy, przypadek... zbiorowego wykorzystywania takiej strategii. Uczeni pracowali na Kangaroo Island, gdzie sprawdzali budki lęgowe nietoperzy i drzewnicowatych. W jednej z nich znajdowała się kolonia mrówek z gatunku Polyrhachis femorata. Wszystkie osobniki były martwe. A przynajmniej tak sądzili naukowcy, póki jedna z mrówek się nie poruszyła.
Pod boiskiem Majów znaleziono złożone w ofierze rośliny halucynogenne i lecznicze
13 maja 2024, 15:21Camp Nou, Wembley czy Old Trafford to dla fanów piłki nożnej miejsca niemal święte. Dla Majów zaś ich boiska były dosłownie miejscami świętymi. Archeolodzy z University of Cincinnati znaleźli szczątki roślin wykorzystywanych w ceremoniałach religijnych pod boiskiem na stanowisku archeologicznym Yaxnohcah. Rośliny, znane z właściwości halucynogennych i leczniczych, zostały prawdopodobnie złożone w ceremonii poświęcenia boiska.
Naukowcy z NASA przypuszczają, że nowy teleskop kosmiczny znajdzie czarne dziury „wagi piórkowej”
8 maja 2024, 14:17Grupa naukowców z NASA prognozuje, że Teleskop Kosmiczny Nancy Grace Roman, który ma zostać wystrzelony w 2027 roku i umieszczony w punkcie libracyjnym L2, może odnaleźć czarne dziury o niezwykle niskiej masie, w tym o masie Ziemi. Odkrycie takich czarnych dziur byłoby niezwykle ważnym krokiem w rozwoju astronomii i fizyki cząstek, gdyż tego typu obiekty nie mogą powstać w ramach żadnego znanego nam procesu fizycznego, mówi William DeRocco, główny autor nowych badań. Jeśli je znajdziemy, wstrząśniemy fizyką teoretyczną, dodaje.
Rekordowe upały na Pacyfiku spowodowane przez... redukcję emisji zanieczyszczeń przez Chiny
8 maja 2024, 09:31W latach 2010–2020 na północnym-wschodzie Pacyfiku notowano rekordowe wysokie temperatury powierzchni wody. Pojawiły się liczne długotrwałe fale ekstremalnych upałów. Częściowo mogło się do tego przyczynić naturalna coroczna zmienność klimatu, jednak naukowców zastanawiało, dlaczego zjawiska takie były bardziej intensywne i dochodziło do nich częściej niż wcześniej. Grupa uczonych z Chin, USA i Niemiec rozwiązała zagadkę, a swoje wnioski opisała na łamach PNAS.
Wiewiórki ludzi czy ludzie wiewiórki? Kto kogo zaraził trądem?
6 maja 2024, 11:38Badacze ze Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA udowodnili, że wiewiórki na Wyspach Brytyjskich już w średniowieczu były nosicielami wywołującymi trąd bakterii Mycobacterium leprae oraz odkryli związek pomiędzy patogenem u wiewiórek, a lokalną ludzką populacją. Trąd, który w Europie uważamy za chorobę przeszłości, wciąż atakuje każdego roku około 200 000 osób na świecie.
Dieta wegetariańska a niedokrwistości
30 kwietnia 2024, 08:40Cukrzyca typu 2. Polifenole a prewencja cukrzycy. Przegląd badań klinicznych.
28 kwietnia 2024, 09:59Cukrzyca typu 2 (T2D) jest przewlekłą chorobą z zaburzeniami regulacji metabolicznej, w szczególności nieprawidłowym metabolizmem glukozy, któremu towarzyszą powikłania, w tym choroby sercowo-naczyniowe, retinopatia, nefropatia, neuropatia, owrzodzenia nóg i zgorzel.
